Studiedag: Geestelijke heling van een verdeeld Europa

De  theologe des vaderlands van dit moment, Katya Tolstoya, doet onderzoek naar post-traumatische samenlevingen als professor aan de VU, is van Russische afkomst, en spreekt over de ervaring van depersonalisatie in oorlogsomstandigheden en concentratiekampen. Telkens blijkt het ongelooflijke feit dat mensen zozeer ontdaan kunnen worden van de persoon die ze zijn, dat ze van hun menselijkheid zelve beroofd zijn. Wat betekent dat? Op de achtergrond van de lezing van Tolstaya, die in de ochtend zal plaatsvinden, staat het conflict tussen Oost en West. Oekraïne is het slachtoffer geworden van tegengestelde opvattingen van menselijk samenleven en de ontsporing van de communicatie daartussen. In de middag zal er verder op dit onderwerp worden ingegaan met presentaties van Otto Kroesen en Wiel Eggen. Daarin zullen dezelfde vragen spelen. Hoe komen wij verder? Het vraagt erkenning van de verschillen maar ook van het zoeken naar een weg vooruit, naar heling. Door verbindende taal (Rosenstock), nederige spiritualiteit (Tostoy), geweldloze verzoening (Girard).

Klik hier voor de samenvattingen van de teksten van Katja Tolstaya, Otto Kroesen en Wiel Eggen.

De locatie van de bijeenkomst is de pastorie van de Dominicuskerk, Spuistraat 12, 1012 TS Amsterdam, op loopafstand van Amsterdam C.S.
 
Het programma:

9.30       Ontvangst en koffie
10.00     Woord van welkom – dagvoorzitter
10.15     Conflict en de-humanisering – Katya Tolstoya
11.00     Pauze
11.15     Vragen en gesprek 
11.45     Einde ochtendprogramma
12.00     Lunch
12.30     In de kerk: orgelspel van Nico Brouwer 
13.00     Humanisering in Oost en West – Otto Kroesen (ethiek en ondernemerschap)
(inleiding in gesprek)
14.00     Girard voor een gelovige trialoog – Wiel Eggen (antropoloog en theoloog)
(inleiding in gesprek)
15.00     Borrel
16.00     Sluiting

Dagvoorzitter is Jan Kroesen, voorzitter Respondeo. 
 
Voor koffie en thee wordt zorg gedragen. De deelnemers wordt gevraagd de lunch zelf mee te nemen.

Deelnemers kunnen zich opgeven met een email aan Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Kringbijeenkomst 26 mei 2023

Tijdens deze bijeenkomst zal Benoît Chantres The Time Has Grown Short: René Girard or the Last Law worden besproken. Benoît Chantre is de gesprekspartner in René Girard's Achever Clausewitz (Battling to the End) en heeft sinds het overlijden van Girard in 2015 verscheidene publicaties het licht laten zien. In The Time Has Grown Short werkt Chantre een aantal gedachten uit die in de gesprekken in Achever Clausewitz naar boven zijn gekomen en gaat hij verder in op Paulus' brief aan de Romeinen. In het COV&R Bulletin van februari 2022 heeft Anthony Bartlett een recensie van dit boekje geschreven. Voor de bijeenkomst van de Girardkring zal Daan Savert deze tekst inleiden, kijk hier voor zijn leesverslag

 

 

Kringbijeenkomst 31 maart 2023

Onze volgende kringbijeenkomst is op 31 maart 2023

Info over het programma vind je op deze pagina.

Kringbijeenkomst 27 januari 2023

Onze volgende kringbijeenkomst is op 27 januari 2023

Info over het programma vind je op deze pagina.

40-jarig jubileum met Arnon Grunberg in de Balie

Zoals het een in René Girard geïnteresseerde studiegroep betaamt waren het beelden van een stichtingsmoord waarmee het filmfragmentenfestival 'Verlangen en Geweld in Film' op 6 november 2021 in de Balie begon. Net zoals Girard zelf ook altijd doet wanneer hij in literatuur of mythologie een stichtingsmoord tegenkomt, verwees Joachim Duyndam al in de openingsfase van zijn gesprek met Arnon Grunberg naar Romulus en Remus in de Romeinse geschiedenis en Kaïn en Abel in de Bijbel. De film waarmee het programma begon was Lord of the Rings, de eerste uit een reeks van zes films waarvan fragmenten bekeken en besproken zouden worden.

Met dit filmfragmentenfestival vierde de Girard Studiekring haar veertigste verjaardag. In haar openingswoord bedankte Jannet Delver alle donateurs van de crowdfunding-campagne die het evenement mogelijk hebben gemaakt en verwelkomde speciaal Wolfgang Palaver - vooraanstaand theoloog en Girardkenner - die speciaal voor deze gelegenheid uit Innsbruck was overgekomen. Na een korte inleiding van Daan Savert begonnen Joachim en Arnon met een bespreking van de filmfragmenten die ze samen tijdens de voorbereidingen hadden uitgekozen.

René Girard, zo is al vaak opgemerkt, is niet echt een filosoof maar een denker die zijn inzichten vooral ontleent aan - zoals hij ze zelf noemde - texts of understanding. En dat zijn dan veelal verhalende teksten, waaronder teksten uit de Griekse of Elizabethaanse tragedie, Bijbelteksten en talloze literaire teksten. Het is niet moeilijk in te zien hoe filmfragmenten hierbij kunnen aansluiten.

Sommige filmfragmenten brachten bepaalde Girardiaanse thema heel duidelijk in beeld. Zo zagen we een zondebok in The Birds en zagen we hoe in Apocalypse Now de moord op Kurtz naast een dierenoffer in beeld werd gebracht. Obsessieve rivaliteit was er in Basic Instinct en Toto l’héros. In de film die misschien niet onmiddellijk Girardiaans te duiden leek, La fille sur le pont, zag Arnon Grunberg een driehoeksrelatie tussen de messenwerper, het doelwit en het mes.

Hoewel Arnon Grunberg in zijn columns regelmatig een belangstelling voor het denken van Girard heeft laten blijken – reden ook om hem als gesprekspartner bij dit filmfragmentenfestival te vragen – zat hij ook aan tafel als de scherpe observator die waarneemt op welke manier cineasten spanning kunnen opbouwen en hun kijkers kunnen meenemen in hun verhalen. Dit maakte van het geheel een bijzonder interessante en ook onderhoudende middag.